Ngày 27-8, UBND TP.HCM đã chính thức công bố dịch sởi trên toàn TP trước bối cảnh ca sởi tăng nhanh và đã có ba trẻ tử vong vì sởi.
- SỞI LÀ GÌ ? BIẾN CHỨNG CỦA SỞI
Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, có thể lây lan thành dịch thông qua dịch tiết mũi họng của người nhiễm sởi thoát ra không khí hoặc dính trên đồ vật.
Trẻ chưa được tiêm vaccine ngừa sởi, trẻ nhũ nhi < 12 tháng là đối tượng nguy cơ cao của bệnh. Sau nhiễm sởi, sức đề kháng của cơ thể suy giảm, do đó dễ gây ra các biến chứng nguy hiểm như: viêm thanh quản, viêm phế quản và viêm phổi, viêm não, màng não, viêm tai giữa, viêm loét giác mạc, viêm cơ tim, bùng phát lao, nhiễm bạch hầu, ho gà…
- CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA SỞI? BỊ SỞI RỒI CÓ BỊ LẠI NỮA KHÔNG ?
- Kể từ khi nhiễm bệnh sởi, thời gian ủ bệnh có thể từ 7 đến 14 ngày.
- Sau đó, sởi thường bắt đầu bởi các triệu chứng:
- Sốt cao, trên 39 độ.
- Ho, hắt hơi, sổ mũi (viêm long hô hấp).
- Đỏ mắt, chảy nước mắt (viêm kết mạc).
- Sau 2-3 ngày: xuất hiện những đốm trắng nhỏ bên trong miệng (dấu Koplik), đây là dấu hiệu sớm và điển hình giúp chẩn đoán bệnh.
- Sau 3-5 ngày: trẻ sẽ phát ban, không ngứa, ban dạng dát sẩn, màu đỏ tía, sờ mịn, bắt đầu từ sau tai lan ra mặt, xuống ngực, bụng, cuối cùng là toàn thân, sau khi hết sẽ để lại vệt thâm da đặc trưng gọi là “vằn da hổ”.
- CHĂM SÓC TRẺ BỊ SỞI
Hiện chưa có thuốc kháng virus đặc hiệu điều trị sởi.
Đối với trẻ nghi ngờ nhiễm bệnh, cần đưa trẻ đến khám tại cơ sở y tế gần nhất, không đến chỗ tập trung đông người để tránh lây bệnh.
Nếu trẻ bị sởi thể nhẹ, đủ điều kiện chăm sóc và cách ly, thì có thể chăm sóc tại nhà sau khi đã được bác sĩ khám và hướng dẫn, gồm:
- Cách ly trẻ bệnh với trẻ lành.
- Cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi sốt ≥ 38.5°C.
- Bổ sung vitamin A trong thời gian mắc bệnh sởi theo chỉ định của bác sĩ.
- Tiếp tục bú mẹ nếu trẻ còn bú mẹ, cho bú nhiều lần hơn, uống đủ nước mỗi ngày đối với trẻ lớn và bổ sung chế độ ăn hợp lý, có thể dùng nước hoa quả.
- Chế biến thức ăn mềm dễ tiêu, nấu chín kỹ và khi ăn nên chia thành nhiều bữa nhỏ, tránh gia vị kích thích, không kiêm khem.
- Giữ vệ sinh mắt, mũi họng: nhỏ mắt , nhỏ mũi bằng nước muối 0,9% 3 lần/ngày.
- Vệ sinh thân thể, tắm và lau người hàng ngày, không tắm lâu, tránh để lạnh.
- Người chăm sóc cần đeo khẩu trang, rửa tay sạch trước và sau mỗi lần tiếp xúc với trẻ bị bệnh.
- KHI NÀO CẦN ĐƯA TRẺ TỚI BỆNH VIỆN NGAY LẬP TỨC ?
- Nếu trẻ sốt cao trên 48 giờ hoặc ban đã bay nhưng còn sốt hoặc sốt đã hạ nhưng tái phát lại.
- Ho đột ngột tăng lên, hoặc tiếng ho ông ổng, trẻ hiểu hiện mệt hơn.
- Bệnh nặng hơn, thở bất thường, nhip thở nhanh, trẻ li bì hơn.
- CÁCH PHÒNG NGỪA BỆNH SỞI Ở TRẺ EM
- Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, trẻ từ 9 tháng tuổi cần được tiêm vắc xin sởi đơn hoặc vắc xin kết hợp Sởi – Quai bị – Rubella sớm để phòng ngừa sởi hiệu quả.
- Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân và môi trường sống xung quanh. Áp dụng các biện pháp dự phòng như đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng.
- Hạn chế cho trẻ đến những nơi đông người khi không cần thiết và tránh tiếp xúc với người ốm, đặc biệt là bệnh nhân sởi hoặc nghi mắc sởi.
- Đảm bảo cho trẻ một chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng giúp tăng cường sức đề kháng.
- Đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế khi phát hiện những dấu hiệu nghi ngờ mắc sởi để tránh diễn biến và biến chứng nặng.
Nguồn tham khảo:
https://benhnhietdoi.vn/chuyen-de/chi-tiet/benh-soi/8
https://vncdc.gov.vn/benh-soi-nd14512.html
https://hcdc.vn/category/van-de-suc-khoe/benh-soi/tai-lieu-truyen-thong/
Đặng Minh Hiếu
Tổ Truyền thông Giáo dục Sức khoẻ (T3G) – Bệnh viện Tâm Thần TP.HCM