Theo kết quả một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng pha 2, thuốc chống trầm cảm ALKS 5461 (Alkermes PLC) có hiệu quả, và hiện tại được xem như một trong những loại thuốc đứng hàng đầu các thuốc điều trị trầm cảm nặng kháng thuốc trong Rối loạn khí sắc (Mood Depressive Disorder – MDD).
Tác giả công trình nghiên cứu là Bs Maurizio Fava, GĐ Chương trình nghiên cứu trầm cảm lâm sàng BV Massachusetts, Gs chuyên ngành tâm thần Trường ĐH YK Harvard ( Harvard Medical School, Boston).
Nghiên cứu tiến hành trong 4 tuần, ngẫu nhiên mù đôi có kiếm chứng placebo, đa trung tâm cho thấy khi chỉ định tăng cường với thuốc chống trầm cảm chuẩn, ALKS 5461 tác dụng giảm điểm số triệu chứng trầm cảm trên các thang đo lường đánh giá trầm cảm chuẩn sau:
• Hamilton Depression rating Scale (P=.026)
• Montgomery-Asberg Depression rating Scale (P=.004)
• Clinical Global Impression-Severity Scale (P=.035)
Dựa trên kết quả này, hãng dược có kế hoạch trình Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm Hoa kỳ ( FDA) tiến hành chương trình nghiên cứu phát triển ALKS 5461 trong điều trị trầm cảm nặng kháng thuốc.
Ts Fava cho biết ALKS cải thiện các triệu chứng trầm cảm trên lâm sàng có thể có giá trị trong tiếp cận điều trị giai đoạn trầm cảm nặng. ALKS 5461 là loại thuốc tác dụng theo một hướng tiếp cận mới dựa trên sự điều chỉnh các thụ thể opioid trong não bộ nhưng không gây nghiện, dùng đường uống, ngày 1 lần.
Trầm cảm là một trong những căn bệnh ảnh hưởng xấu nhất đến sức khỏe con người, điều trị trầm cảm cũng vào loại khó và phức tạp nhất vì rất nhiều nguyên nhân của nó. Chính vì vậy nhiều loại thuốc chống trầm cảm với nhiều cơ chế tác dụng khác nhau lần lượt ra đời nhưng chưa mang lại đáp ứng điều trị tốt nhất.
Trong điều trị trầm cảm kháng thuốc, trước hết phải chắc chắn chẩn đoán đúng, phải xem xét lại liều lượng ban đầu cũng như tình trạng bệnh lý khác kèm theo. Và quan trọng hơn cả, là trong thực tế, người bệnh cần được giải quyết tận gốc các nguyên nhân gây trầm cảm trong đó có tình trạng stress kéo dài. Sau cùng là đánh giá lại quá trình điều trị về liều lượng và thời gian sử dụng loại thuốc chống trầm cảm bệnh nhân đang dùng, hay nói cách khác là bệnh nhân đã “bị” kháng trị chưa.
Có thể kể ra 3 bước tiến hành khi điều trị trầm cảm kháng trị như sau:
• Lựa chọn liều lượng thích hợp để có đáp ứng điều trị cao nhất
• Chỉ định thêm một loại thuốc tăng cường hoặc kết hợp với một loại thuốc chống trầm cảm khác có cơ chế tác dụng khác với loại thuốc đang dùng.
• Thay thế thuốc, chọn loại thuốc có khả năng có hiệu quả cao nhất từ nhóm thuốc chống trầm cảm có cơ chế tác dụng khác.
Choáng điện là biện pháp cuối cùng và chỉ nên áp dụng ở cơ sở điều trị nội trú có đầy đủ phương tiện chuyên biệt.
Bs Pham Văn Trụ Bv TT Tp Hồ Chí Minh
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Caroline Cassels. Topline Phase 2 results reported for novel antidepressant, April 17, 2013. Medscape Medical News. Psychiatry.
2. George W. Edition. Jerrold F. Rosenbaum. Handbook of psychiatric Drug Therapy. Lippincott William & Wilkins. 4th Edition 2000.