Ngày 30 / 6 / 2011 – Theo 2 báo cáo mới của Cơ quan quản lý lạm dụng ma túy và dịch vụ sức khỏe tâm thần Hoa kỳ ( Substance Abuse and Mental Health Services Administration – SAMHSA) cho biết chỉ định thuốc gây nghiện của các bác sĩ tiếp tục là một vấn đề nghiêm trọng tại Hoa kỳ.
Báo cáo thứ nhất cho biết mặc dù việc quản lý điều trị phụ thuộc rượu và marijuana gia tăng giữa những năm 1999 và 2009 ở trẻ < 12 tuổi, một ghi nhận thay đổi đáng chú ý nhất là sự gia tăng rõ rệt việc sử dụng sai chỉ định các thuốc có chứa opiates, từ 8 % tăng lên 33 % trong tất cả các chỉ định các thuốc có chứa opiates.
Ts Gil Kerlikoowske, GĐ Cơ quan chiến lược kiểm soát ma túy quốc gia, cho biết, “số liệu này nhấn mạnh sự nghiêm trọng của nạn lạm dụng kê toa chỉ định thuốc gây nghiện và tầm quan trọng của nhận thức tác hại của công chúng đối với việc sử dụng các chất gây nghiện”. “Tất cả chúng ta chia sẻ trách nhiệm giải quyết vấn đề này, cùng kết hợp ở mức độ quốc gia, các mức độ cơ sở nhằm phòng ngừa sử dụng ma túy trước khi sự lạm dụng bắt đầu mở rộng điều trị bằng các thuốc gây nghiện, và tăng cường hiệu quả ngăn cản sai lệch của các chỉ định dùng thuốc gây nghiện trong điều trị”.
Năm trước, SAMHSA đã cho thấy kết quả kiểm tra các Khoa cấp cứu ( Emergency Department – ED ) việc kê toa các thuốc có opioid tăng 111% từ 2004 – 2008. Tháng 4 / 2011, chính quyền Tổng thống Obama ra quyết định kế hoạch chống lạm dụng kê toa các thuốc gây nghiện kêu gọi mở rộng các chương trình theo dõi cấp quốc gia. Ts Deborah Trunzo, Trung tâm Chất lượng sức khỏe hành vi và thống kê của SAMHSA ( SAMHSA’s Center for Behavioral Health, Statistics and Quality), Rockville, Maryland cho biết kết quả kiểm tra có gần 2 triệu toa thuốc hàng năm là “ bức tranh rất chi tiết ai và tại sao lạm dụng kê toa các thuốc gây nghiện và chúng ta đã nhìn nhận rõ hóa dược nào đang là nguyên nhân của vấn đề lạm dụng chỉ định trầm trọng nhất này”.
Các nhà nghiên cứu không ngạc nhiên với kết quả khám phá trên vì “sự gia tăng dần dần các toa thuốc dùng thuốc gây nghiện điều trị đau phải nhập viện trong mấy năm gần đây, nhưng còn nhiều điều lo lắng vì nó cho thấy vấn đề lạm dụng đang tiếp tục xảy ra”. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng mặc dù nghiện rượu nhập viện điều trị ở các dân tộc ít người ( không kể người Puerto Rico) nhưng 44 % những người nhập viện này có lạm dụng các loại ma túy khác. Người Puerto Rico lạm dụng chỉ định thuốc gây nghiện nhiều nhất là các thuốc có opiates.
Nhìn chung, tỷ lệ người nhập viện liên quan lạm dụng marijuana tăng từ 13 % – 18 %, trong số này 74 % là cho nam giới và 48 % là người da trắng. 86 % thanh thiếu niên 12 – 17 tuổi sử dụng marijiuana là nguyên nhân chính hoặc thứ hai của việc nhập viện.
GĐ SAMHSA tại Rockville Maryland, Pamela S. Hyde, cho biết kết quả các báo cáo trên là một thách thức đối với hệ thống chăm sóc y tế, quan tâm điều trị nhu cầu của người lạm dụng ma túy và rượu tiếp tục mở ra. “Bệnh nhân thường đến với các chương trình điều trị với nhiều vấn đề trong đó có vấn đề phụ thuộc hoặc nghiện nhiều chất gây nghiện. Hệ thống chăm sóc y tế phải tiếp tục cải thiện cung cấp các dịch vụ và tăng cường thông tin về những vấn đề thách thức trên trong hệ thống y tế”.
Một vấn đề đáng chú ý là tỷ lệ nhập viện cấp cứu liên quan cocaine giảm từ 14 % còn 9 %. Đối với lý do nhập viện vì sử dụng sai Methamphetamine/ amphetamine những năm 1999 – 2005 tăng (4 % – 9 %) nhưng năm 2009 giảm còn 6 %.
Tỷ lệ nhập viện cấp cứu vì lạm dụng các chất gây nghiện ở 1,963,089 bệnh nhân từ 12 tuổi và lớn hơn trong năm 2009 như sau:
• Rượu: 42 %
• Các chất dạng thuốc phiện ( opiates ): 21 %
• Marijiuana: 18 %
• Cocaine: 9 %
• Và methamphetamine/amphetamine: 6 %
Theo Ms Trunzo, kết quả báo cáo trên cho thầy sự cần thiết mở rộng điều trị trong các nhóm tuổi và còn nhiều việc phải làm trong công tác phòng ngừa lạm dụng các chất gây nghiện. “Chỉ định lạm dụng thuốc giảm đau là một vấn đề phổ biến có khuynh hướng vượt ngưỡng lâm sàng và tiếp tục là vấn đề quan tâm, các bác sĩ cần được chuẩn bị tốt và tiếp tục tìm phương pháp điều trị hiệu quả”.
Báo cáo thứ 2 của SAMHSA dựa trên số liệu từ 2005 – 2009 của Mạng lưới cảnh báo lạm dụng ma túy ( Drug Abuse Warning Network – DAWN). Kết quả kiểm tra các ED Hoa kỳ cho thấy mưu toan tự tử liên quan sử dụng ma túy tăng 54,6 % ở nam giới từ 21 – 34 tuổi ( giữa 2 giai đoạn kiểm tra các ED: 19,024 – 29,407 lần kiểm tra ). Tổng số lần kiểm tra các ED nhằm phát hiện mưu toan tự tử trong năm 2009 là 77,971 lần. Tự tử xếp hàng thứ 7 nguyên nhân tử vong ở nam giới, và trong năm 2007 tỷ lệ nam tự tử nhiều gấp 4 lần nữ.
Nghiên cứu chỉ xem xét những trường hợp đã được xác định chủ động mưu toan tự tử có liên quan sử dụng ma túy, không xem xét trường hợp quá liều không chủ ý, cũng không xem xét tự tử bằng các cách thức khác, kể cả bao gồm cách thức đó có sử dụng ma túy.
Mưu toan tự tử rõ nhất phát hiện giữa 2 giai đoạn kiểm tra ở nam giới gồm sử dụng thuốc chống trầm cảm ( 155,2 % ) và các thuốc giải lo âu / thuốc điều trị mất ngủ ( 93,4 % ). Mưu toan sử dụng thuốc giảm đau để tự tử 79,5 % ở nam ( 35 – 49 tuổi) , 193,3 % ở nam trên 50 tuổi. Ở người 35 – 49 tuổi sử dụng hydrocodone tăng 259 % và oxycodone tăng 265,4 %.
Ts Albert Woodward GĐ dự án DAWN cho biết: “ Đối với mưu toan tự tử, chúng tôi không hiểu bao nhiêu loại ma túy đặc biệt nào có thể là nguyên nhân chính, chỉ có thể báo cáo tất cả các loại ma túy đều có dính líu và liên quan trong các lần kiểm tra”. “Không thể nói 1 loại ma túy hay 1 nhóm chất gây nghiện là nguyên nhân của mưu toan tự tử. Thông tin này thật đáng ghi nhớ, nhưng vẫn có những loại thuốc khác có liên quan đến mưu toan tự tử”.
Pamela.S Hyde nhận xét: kê toa sử dụng sai các thuốc gây nghiện rõ ràng đang hỗ trợ vấn đề thách thức này, “ việc tăng cường ý thức với các nhãn hiệu cảnh báo và các nguy cơ tự tử như lạm dụng rượu và các chất gây nghiện có thể giúp người dân phòng ngừa và giữ lại mạng sống”.
Các nhà nghiên cứu khuyến cáo các bác sĩ lâm sàng yêu cầu thanh thiếu niên về bất cứ ý nghĩ hay hành vi “có thể biểu lộ nguy cơ tự tử”. Đối với lứa tuổi 21 – 34 các nhà nghiên cứu đề nghị hòa nhập các chương trình điều trị lạm dụng chất gây nghiện với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần và đối với người lớn tuổi hơn, nên sàng lọc trầm cảm như một công việc hàng ngày.
Ts Woodward nói những vấn đề các nhà nghiên cứu đang cố gắng tiến hành các trong báo cáo này là cảnh báo công chúng, cảnh báo các nhà cung cấp dịch vụ ( cơ quan tham mưu công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ) và cảnh báo những người có liên quan công tác phòng ngừa cố gắng đạt được mục đích giảm chỉ định lạm dụng các chất gây nghiện ý thức việc họ có thể tập trung vào công việc của họ.
Bs Phạm Văn Trụ. PGĐ BV TT. Trưởng Nhóm hỗ trợ chuyên môn Chương trình Methadone Tp HCM.
Theo SAMHSA. TEDS 1999 – 2099. Released June 23, 2011. SAMHSA. The DAWN Report. Trends in ED Visits for Drug-Related Suicide Attempts Among Males: 2005-2009. Released June 17, 2011.
