Nhận biết cơn cai của người bệnh:
Một trong những lý do người nghiện heroin khó ngưng thói quen sử dụng (chích hoặc hút) là sợ các triệu chứng cai khi tới cữ (còn gọi là cơn vã). Các tác dụng phụ khó chịu bao gồm:
• Hội chứng chân không yên.
• Kích động hoặc lo lắng.
• Không ngủ được.
• Đau nhức cơ bắp.
• Co thắt bụng
• Buồn nôn hoặc nôn ói.
• Lạnh rùng mình.
Các triệu chứng khó chịu trên xảy ra khi tới thời điểm phải dùng heroin, do vậy mọi loại thuốc giúp mang lại trạng thái dễ chịu hơn đều có giá trị. Và Clonidine đã chứng tỏ có hiệu quả trong điều trị các triệu chứng trên.
Tác dụng điều trị của Clonidine:
Clonidine là một đồng vận alpha dùng trong điều trị cao huyết áp và được xếp loại kiềm chế thần kinmh giao cảm vì ức chế thần kinh hậu hạch, từ đó thay đổi hoạt động chức năng của hệ thần kinh giao cảm. Đây là một phần của cơ chế đáp ứng hệ thần kinh.
Clonidine dùng trong các trường hợp bệnh lý y khoa sau:
• Điều trị cao huyết áp: gây dãn mao mạch do đó giảm áp lực mạch máu.
• Giải độc opioid.
• Giúp người nghiện đượng đầu với cơn cai rượu, thuốc ngủ hoặc nicotine.
Ngoài ra Clonidine còn được chỉ định dùng trong một số trường hợp sau:
• Có hiệu quả trong điều trị hội chứng chân rung không ngừng (restless leg syndrome).
• Có thể dùng như một thuốc gây mê khi điều trị cho động vật.
• Đôi khi dùng như một tiền chất gây mê.
• Có thể loại bỏ máy giật cơ trong hội chứng Tourette.
• Hiệu quả trong điều trị chứng đau dây thần kinh liên quan kích thích các thụ thể đau ở một hay nhiều dây thần kinh.
• Có hiệu quả trong điều trị toát mồ hôi ban đêm.
• Có thể ngưng cơn nóng lạnh dồn dập.
• Dùng trong một số rối loạn tâm thần như rối loạn stress sau chấn thương
• Có thể dùng điều trị nhịp tim nhanh bất thường (tachycardia).
• Có thể hiệu quả trong điều trị mất ngủ.
• Được dùng trong điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).
• Có thể giảm đau trong chu kỳ kinh nguyệt.
• Có thể dùng trong chứng đỏ mặt mạn tính (Rosacea).
Clonidine trong cơn cai heroin:
Clonidine có thể dùng điều trị cơn cai heroin, không đòi hỏi loại bỏ hoàn toàn biểu hiện khó chịu kể trên do cơn cai (biểu hiện vã thuốc) gây ra và mang lại cảm giác an toàn thoát khỏi đau đớn. Clonidine có nhiều tác dụng giúp người nghiện dễ dàng đối đầu với cơn cai heroin sau đây:
• Giúp người nghiên dễ đối đầu với những biểu hiện của hệ thần kinh giao cảm khi xảy ra cơn cai.
• Giúp phòng ngừa hội chứng chân rung không ngừng. Đây là triệu chứng gây khó chịu thường xảy ra trong cơn cai. Clonidine có tác dụng giữ yên chân không cử động.
• Giúp người nghiện loại bỏ cảm giác khó chịu khi tim đập nhanh trong lúc sắp xảy ra cơn cai.
• Giúp người nghiện bình an và ngủ ngon hơn.
• Cảm thấy dễ chịu tăng dần theo thời gian cơn cai xảy ra.
Một số tác dụng phụ của Clonidine:
• Đôi khi gây hạ huyết áp tư thế đứng
• Có thể gây táo bón.
• Gây ngủ gà ngủ gật.
• Có thể gây khô môi. Trong trường hợp này có thể uống nước ít nhưng nhiều lần hoặc ăn kẹo cao su (chewing gum).
• Có thê gây nhức đầu và hoa mắt thoáng qua.
Một số tác dụng phụ khác hiếm gặp hơn:
• Phản ứng dị ứng, nổi mẩn đỏ.
• Nhịp tim không đều.
• Cảm thấy buồn sau uống.
• Lạnh, ra mồ hôi tay chân
Bệnh nhân không nên dừng uống thuốc nếu không có ý kiến của bác sĩ cho dù xuất hiện một số tác dụng phụ kể trên, trừ trường hợp nôn ói. Bởi vì dừng Clonidine đột ngột có thể dẫn tới tình trạng sau:
• Căng thẳng, bồn chồn.
• Đau đầu. Lắc rung thân mình.
• Có thể gây tăng huyết áp.
Clonidine không dùng cho bệnh nhân mang thai hay đang cho con bú.
Năm 2011, Clonidine được nghiên cứu điều trị hỗ trợ cắt cơn cai cho bệnh nhân nội trú tại Viện Sức khỏe Tâm thần Trung ương và được đánh giá hiệu quả giảm các triệu chứng cai ngay ngày thứ 2 và tác dụng phụ thường gặp là chóng mặt. Clonidine được sử dụng khá rộng rãi ở các nước Tây Âu.
Hiện nay, các bác sĩ nhiều cơ sở điều trị nghiện đang sử dụng Clonidine trong cắt cơn cai heroin như một chỉ định hỗ trợ rất hiệu quả. Sau thời gian cắt cơn, bệnh nhân cần tiếp tục theo dõi các tác dụng phụ, sau đó vận động nhẹ, áp dụng liệu pháp thư giãn, massage trị liệu và dùng thuốc nâng đỡ thể lực, tăng cường dinh dưỡng sẽ mang lại sức khỏe tốt hơn.
Tài liệu tham khảo: Clonidine for Heroin Rehabilitation. DRUG AND ALCOHOL REHAB ASIA.
